Najazdy Prusów w XII i XIII w.

Księstwa polskie nie były wyjątkiem. Podobne procesy zachodziły na Rusi, w Czechach oraz w Niemczech. Zjawisko to okazało się zresztą dla osłabionej podziałami dzielnicowymi Polski bardzo korzystne, ułatwiało obronę terytorium i niezależności w okresie słabości politycznej i militarnej. W XII w. królowie niemieccy i cesarze kilkakrotnie ingerowali w sprawy księstw polskich, a największym ich osiągnięciem był hołd w Krzyszkowie. Jednakże w końcu XII i w XIII w. cesarze, a przede wszystkim Fryderyk II, zainteresowani byli bardziej sprawami włoskimi. W samych Niemczech ich władza w XIII w. słabła. Przeciwnikami władców polskich lub ich partnerami w rozgrywkach politycznych stali się lokalni władcy państewek niemieckich. Największe znaczenie dla polityki polskiej miało powstanie w połowie XII w. Brandenburgii, zaś w pierwszej połowie XIII w. państwa krzyżackiego. Brandenburgia prowadziła ekspansję w kierunku Pomorza i Wielkopolski. Jej margrabiowie narzucili zwierzchnictwo książętom zachodniopomorskim, a w 1248 – 50 r. uzyskali ziemię lubuską. W następnych latach w pasie ziem na północ od Warty i Noteci powstała Nowa Marchia, oddzielająca Pomorze Zachodnie od Wielkopolski. 47

Poważne zagrożenie dla ziem polskich pojawiło się na granicy północno-wschodniej. W połowie XII i na początku XIII w. stanowiły je najazdy Prusów, którzy znajdując się w okresie tworzenia organizacji wczesnopaństwowej, wyprawiali się nieustannie po łupy na Pomorze Gdańskie, ziemię chełmińską i na Mazowsze. Książęta polscy podjęli kilka prób pokonania przeciwników i narzucenia im Chrześcijaństwa, kończyły się one jednak niepowodzeniem.

Leave a Reply