POWSTANIE POLSKI I OBRONA SUWERENNOŚCI CZ. II

Po podziale jego państwa między wnuków (Verdun 843) w stolicy Franków wschodnich, Ratyzbonie nad Dunajem, powstał tekst, zatytułowany: „Opis grodów i terytoriów z północnej strony Dunaju”. Jego anonimowy autor, nazywany dzisiaj Geografem Bawarskim, wykorzystując wcześniejsze zapiski, relacje kupców i rycerzy 19 wyprawiających się do krajów słowiańskich, wyliczył tamtejsze grupy plemienne notując ich nazwy i próbując ocenić ich siłę poprzez podanie liczby grodów. Nie wszystkie nazwy możemy zidentyfikować, nie wszystkie liczby są wiarygodne. Ale wiarygodny jest obraz Słowiańszczyzny IX wieku, podzielonej na liczne organizacje plemienne. Spośród plemion lechickich, a więc tych zachodnich Słowian, którzy żyli w dorzeczach Wisły i Odry i stanowili zwartą grupę o podobnych cechach języka i kultury, Geograf Bawarski wymienia tylko część. Były to bowiem plemiona i terytoria najbardziej odległe od ówczesnych ośrodków życia kulturalnego Europy, położone na uboczu od głównych szlaków handlowych, osłonięte przed atakiem państwa Franków przez inne, bliższe cesarstwu ludy słowiańskie. Na owo peryferyjne położenie zwróci jeszcze uwagę, w trzysta lat później, pierwszy polski kronikarz, Anonim zwany Gallem, pisząc: ,,kraj Polaków oddalony jest od szlaków pielgrzymich i mało komu znany …”.

Pomimo tej odległości nieznany nam mnich z Ratyzbony dowiedział się o istnieniu co najmniej dwunastu lechickich grup plemiennych. Inne, bardziej fragmentaryczne źródła oraz wykopaliska archeologiczne, pozwalają dodać jeszcze kilka nazw i ustalić, że w IX w. główne lechickie plemiona to: Polanie (w regionie zwanym później Wielkopolską} z naczelnymi grodami w Gnieźnie i Poznaniu, Wiślanie jw późniejszej Małopolsce) z Krakowem i Wiślicą, Mazow- szanie z grodem naczelnym w Płocku, Kujawianie (Goplanie) z Kruszwicą może i Łęczycą, Lędzianie z Sandomierzem, na Śląsku: Ślęża- nie z Wrocławiem oraz Dziadoszanie, Bobrzanie, Trzebowianie, Opolanie, a na Pomorzu grupa plemion pomorskich. Znamy ponadto nazwy mniejszych plemion, jak chociażby Pyrzyczanie, czy Głubczyce.

Leave a Reply