Koronacja Władysława Łokietka

Poza trudną do rozwiązania sprawą Pomorza, stał przed Władysławem Łokietkiem problem opanowania Wielkopolski, rządzonej nieudolnie przez pięciu młodocianych synów Henryka Głogowskiego. Narastające tam niezadowolenie zrozumiał i wykorzystał wytrwały polityk walczący o zjednoczenie, arcybiskup Jakub Świnka oraz biskup poznański Andrzej, grożąc głogowczykom klątwą. W Gnieźnie doszło do buntu rycerstwa. Na wiecu generalnym wybrano władcą Władysława Łokietka. Przybył on do Wielkopolski na początku 1314 r., pokonał sprzeciwiające się mu mieszczaństwo Poznania z wójtem Przemkiem na czele i objął dzielnice, z którą związana była idea królestwa polskiego.

Aktem wieńczącym wieloletnią wytrwała politykę Władysława Łokietka i dążenia społeczeństwa polskiego do zjednoczenia, stała się koronacja władcy na króla Polski. Starania rozpoczęto po zwołaniu generalnego wiecu w Sulejowie w 1318 r, skierowaniem do papieża prośby o koronę. W imieniu ,,zakonów, kapituł kościelnych, znakomitych mężów, książąt, komesów, baronów, społeczności miast i grodów” opisywano papieżowi stan państwa narażonego wobec braku króla na wewnętrzne zamieszki oraz najazdy pogan. Papież wahał się wobec roszczeń Jana Luksemburskiego. Oficjalnie doradzał działanie ,,tak by nie naruszyć czyjegokolwiek prawa '. W tajnej korespondencji poparł jednak wyraźniej dążenia Polaków i ich władcy.

Koronacja Władysława Łokietka i jego żony Jadwigi miała miejsce 20 stycznia 1320 r. w Krakowie. Dokonał jej arcybiskup gnieźnieński Janisław, w otoczeniu biskupów polskich. Ponieważ Wacław III wywiózł z Wielkopolski do Czech dawne insygnia koronacyjne, sporządzono nowe – służące odtąd aż do upadku Rzeczpospolitej. Koronacja wieńczyła dzieło zjednoczenia. Królestwo Polskie stało się od tego czasu trwałym członkiem wspólnoty europejskiej, a pozycji tej nie zachwiało nawet wygaśnięcie dynastii !1370) i przejęcie korony przez innych władców.