XV w. i gospodarka polska

W XV w. gospodarka polska rozwijała się pomyślnie, rosła liczba ludności, osad wiejskich i miast, wzrastała produkcja rolna, hodowlana i rzemieślnicza. Wobec wstrząsów społecznych i politycznych w Czechach, upadku państwa Zakonu Krzyżackiego, zagrożenia Węgier przez Turcję, Polska i Litwa osiągnęły przejściowa dominację w Europie środkowo-wschodniej. Stały się też ważnym partnerem handlowym dla krajów Europy zachodniej.

Przełamanie kryzysu godpodarczego we Francji, Anglii, Niderlandach opierało się na wzroście gospodarki miejskiej, umasowie- niu i potanieniu wytwórczości rzemieślniczej oraz na rozwoju han- 91 dlu. W państwach Półwyspu Pirenejskiego podobną rolę w gospodarce pełniła ekspansja zamorska. W obu wypadkach wzrastało tam zapotrzebowanie na żywność oraz surowce, których nie mogły dostarczyć w obfitości gospodarki lokalne. Nagromadzenie kapitałów oraz aktywność kupiecka pozwalały na zakup tych niezbędnych towarów. Polska już w XIV w. eksportowała pewne ilości drewna i zboża, eksport ten szybko wzrastał po odzyskaniu dostępu do morza. Do transportu masowych i ciężkich towarów wykorzystywano spławne rzeki, głównie Wisłę, zaś miejscem transakcji handlowych i przeładunku na statki morskie stał się Gdańsk. Drogą lądową pędzono z Ukrainy stada wołów, sprzedawane w Saksonii, Bawarii i Nadrenii. Tradycyjnym i drogim towarem eskportu były futra. Rosnący popyt na drewno bedące budulcem okrętowym, smołę służącą uszczelnianiu statków, na popiół drzewny niezbędny dla sukien- nictwa, oraz na zboże i woły powodował wzrost cen tych towarów. Płacono za nie tanimi, bo masowo wytwarzanymi produktami rzemieślniczymi, zaś niekorzystny dla Europy zachodniej bilans handlowy wyrównywano kruszcem.