Stulecie XV stało się okresem wyjątkowego rozkwitu Polski

W dziedzinie stosunków zewnętrznych zapewniły go wygrane wojny 103 i sukcesy polityki dynastycznej, w polityce wewnętrznej rozszerzenie uczestnictwa w rządzeniu państwem. Cecha specyficzna była duża liczebność stanu rycerskiego i równość jego członków. Wszyscy oni otrzymali przywileje przyznające nietykalność osobistą i majątkową.

Do około połowy XV w. stanowy charakter monarchii, sprzyjał wzrostowi poczucia państwowego wśród stanów niższych. W następnych zaś dziesięcioleciach, gdy przywileje dla rycerstwa zachwiały równowagą stanową, commuaitas polityczna stawała sie stopniowo przede wszystkim szlachecka. Dało to początek bardzo skomplikowanym procesom. Z jednej strony powolnego wyłączania ze wspólnoty grup nie mających przywileju, ograniczania ich wpływów i działalności do spraw lokalnych, z drugiej zaś strony włączania do niej szlachty niepolskiego pochodzenia etnicznego, na zasadzie związku stanowego i państwowego zarazem. Państwo stanowe przeradzało się w szlacheckie.

Kultura polska, tak jak gospodarka i polityka, przeżywała w średniowieczu przypływy i odpływy aktywności. Jej znajomość jest o tyle niepełna, że przetrwały i są nam znane przede wszystkim dzieła kultury łacińskiej, literackiej, podczas gdy dzieła kultury ludowej, operującej przekazem ustnym, a więc nietrwałym, uległy zatracie.