Konflikty Władysława Łokietka

W pierwszych dziesięcioleciach XIV w. niewiele jeszcze wskazywało na przyszły rozkwit Polski. Nawet po koronacji Władysława Łokietka, sytuacja Królewstwa Polskiego była bardzo trudna. Konflikt z Zakonem Krzyżackim stał się głównym zagadnieniem polskiej polityki zewnętrznej. Zagrożenie Polski było tym większe, że Krzyżacy działali w sojuszu z Czechami. Jan Luksemburski tytułował się po Przemyślidach królem Polski i dążył do objęcia tronu krakowskiego, a przynajmniej do zwierzchnictwa nad częścią ziem polskich. Kontynuując politykę Wacławów, narzucił on w latach 1327-31 zależność lenną większości książąt śląskich, co mu przyszło tym łatwiej, że niemiecki patrycjat Wrocławia i innych miast śląskich ciążył ku Czechom. W tym samym kierunku działało niemieckie rycerstwo z otoczenia książąt, zaś rycerstwo polskie nie stało się dla nich przeciwwagą.

Walcząc z przeciwnikami, z których każdy był od niego potężniejszy, Władysław Łokietek nie mógł zażegnać żadnego z konfliktów. Niemożliwa – szczególnie w początkowym okresie istnienia królestwa – była rezygnacja z utraconego Pomorza, podobnie nie wchodziło w rachubę ani zaspokojenie, ani przekreślenie roszczeń króla czeskiego do korony polskiej. Wobec potężnych i licznych wrogów władca polski z trudem unikał katastrofy swego państwa. Oparcie dawały mu sojusze zawarte w czasie walki o władzę lub na początku panowania. Okazały się one trwałe, trudne do rozbicia przez przeciwników. Był to przede wszystkim sojusz z papiestwem. Przez całe stulecie – od czasu wysłania petycji koronacyjnej (1318) do początku XV w. polityka papieska sprzyjała państwu polskiemu. Wynikało to z układu sił politycznych w Europie a także z zainteresowania papieży regularnym otrzymywaniem świętopietrza. Opłaty te obciążały znacznie gopodarkę polską, ale zapewniały państwu tak 66 potrzebne poparcie polityczne.